Giao lưu văn học với Trần Đăng Khoa và Dạ Ngân

     
      Các bạn trẻ thủ đô thật sự xúc động khi được nghe nhà văn Dạ Ngân cùng với nhà thơ Trần Đăng Khoa tâm sự trong chương trình giao lưu văn học tại Cung thiếu nhi Hà Nội .
     Với cách gọi miền Tây Nam Bộ là "miền sáng tác", nhà văn Dạ Ngân giới thiệu với các em những bối cảnh, con người, những tâm sự về nhân vật để ra đời truyện Miệt vườn xa lắm.

Tại buổi giao lưu, cậu học sinh Quang Huy đã hỏi cô Dạ Ngân có khóc khi đọc lại truyện Miệt vườn xa lắm không, và cậu thú thật rằng đã khóc đến mấy lần khi đọc truyện này. Một cậu bé khác nói rằng cậu đã phải nhờ bà giải thích một số từ ngữ Nam bộ khi đọc truyện...

Các bạn nhỏ thắc mắc tại sao cô Dạ Ngân ở Hà Nội đã lâu nhưng tác phẩm chủ yếu vẫn viết về Nam bộ. Nhà văn Dạ Ngân cho rằng để viết được những đề tài Hà Nội, cô cần có một thời gian, "để cho cái chất Hà Nội nó ngấm vào người đã".

Không khí của cuộc giao lưu sôi nổi và cuốn hút hẳn lên khi nhà thơ Trần Đăng Khoa "đăng đàn" kể chuyện Đảo Chìm ở Trường Sa. Chuyện về những người lính thèm rau sống đến nỗi vừa về tới đất liền đã lao ngay vào quán phở nhai ngấu nghiến toàn rau là rau; chuyện Trần Đăng Khoa và người bạn lạc vào một đảo hoang, bất ngờ phát hiện ra miếu thờ thủy thần với rất nhiều tiền thật đã mủn nát...

Đề tài người lính đã được các em tìm mọi cách cảm nhận qua rất nhiều câu hỏi về nhân vật, về cảm hứng, về cách dùng từ... Tin rằng có nhiều em đang nung nấu giấc mộng văn chương, nhà thơ Trần Đăng Khoa gửi gắm: "Tác phẩm chú thấy tâm đắc là tác phẩm chú định viết. Viết văn như người leo núi, trước mỗi đỉnh núi sắp leo đều thấy cao, thấy thú vị, nhưng leo lên rồi lại thấy thấp, lại phải leo tiếp..."

Để chứng minh khả năng văn chương, các bạn trẻ của Cung thiếu nhi cũng lên diễn đàn trình bày các sáng tác của mình. Cậu bé Quang Anh, lớp ba trường Trưng Trắc, biểu diễn bài "Chúng cháu đến thăm ông bà" được viết khi em được nhà trường cho đi thăm các gia đình liệt sĩ. Bài thơ rất có âm hưởng của Trần Đăng Khoa thuở còn là "thần đồng":

Chúng cháu đến thăm ông bà
thấy vui như được về nhà mình chơi
ông bà tuy đã già rồi
tóc xanh bạc trắng, râu thời phơ phơ
trong căn nhà sạch đơn sơ
cháu nghe bà kể chuyện xưa nước mình...

                                                                LAM ĐIỀN 
                                                           Việt Báo (Tuổi Trẻ)  

  
Bài viết của học sinh CLB văn học khóa II
  (Phần VII)

                  
                                                         MỘT CÂU CHUYỆN

      Hắn trèo lên xe buýt và nhìn quanh tìm một chỗ ghế trống. Đây rồi, một chỗ ở giữa xe chưa có người ngồi. Hắn đi đến và ngồi xuống “Chà, hôm nay thật là nóng!”- hắn nghĩ thầm. Nhưng dù sao hắn cũng cảm thấy hài lòng: hôm nay hắn cũng kiếm được kha khá. Có lẽ vì nóng nên người ta không chú ý bảo vệ cái ví của mình, thế là hắn cứ nhẹ nhàng rạch túi của các vị lấy tiền ngon ơ! Hắn rất tự hào với ý nghĩ của mình là một thằng móc túi siêu hạng. Thật thú vị! Đời thế mới là đời chứ!Cái cảm giác hồi hộp khi rạch túi là một niềm vui của hắn. Tiếng kêu mất trộm của các nạn nhân là điều mà hắn thấy thú vị nhất trên đời, y như một con mèo chờ nghe tiếng chít chít của những chú chuột xấu số vậy. Đúng là một cuộc đuổi bắt, một trò chơi hấp dẫn! Thú thật! Khoái thật! Niềm khoái trá của hắn bật ra thành một chuỗi cười hùng hục trong cổ họng, khiến cho vài người khách trên xe phải quay lại. Hắn vội im bặt, ngồi thẳng dậy, làm một vẻ mặt tỉnh bơ và huýt sáo một điệu nhạc vàng.

      -  Này, bây giờ mà có một điều ước thì cậu sẽ ước gì? Đang mơ màng, hắn bỗng nghe thấy một giọng nói to trong trẻo ở hàng ghế bên. Hơi hé mắt, hắn tìm cách quan sát người vừa nói. Đó là một cô bé chừng mười ba, mười bốn tuổi, có đôi mắt rất sáng và hàng lông mày rậm. Ngồi bên cạch là một cô bé trạc bằng tuổi, trông gầy gò và trắng trẻo, “Ừ, bây giờ mà được ước thì mình sẽ ước gì nhỉ? Để xem nào, một cái xe Suzuki đời mới? Một bộ đồ thể thao thật xịn? Một vị khách với cái bóp chật cứng tiền?... Không, mình sẽ ước được trở về thăm mẹ. Nghe nói mẹ đau yếu luôn, mình sốt ruột quá…” Lòng hắn chợt chùng xuống, hắn thấy nhơ mẹ và nhớ quê, nhớ da diết!

    Nhưng rồi hắn cười khểnh và nghĩ tiếp: “Con bé kia thể nào cũng nói là nó là nó ước được gặp một ban nhạc hoặc diễn viên nó hâm mộ cho xem! Trăm phần trăm mà lại…Hắn thật sự bất ngờ vì câu trả lời. Bằng một giọng sôi nổi, cô bé kia đáp:

     - Tớ sẽ ước một cuộc chiến ở Nam tư chấm dứt ngay lập tức và Mỹ phải chịu một sự hình phạt đích đáng!

     - Cậu cho là có một hình phạt như thế ư? Có một hình phạt có thể chuộc lại tất cả những tội lỗi mà Mỹ gây ra sao? Không, chẳng có một hình phạt nào đủ để đáp ứng từ “thích đáng” cả đâu!

    - Có lẽ đúng là như vậy! – Cô bé gập đầu tán thành và hình như chợt nhận ra cái nhìn tò mò của hắn cô bé liền huých bạn và nói, giọng gần như thì thầm:

    - Liệu cậu có nghĩ là bọn mình đang nói những điều sáo rỗng không?

    - Cậu bảo sao? Cái gì là sáo rỗng đây? Chẳng lẽ chúng ta không được nói lên ý kiến của mình à?- Cô bé mắt sáng nói quả quyết và ngay sau đó cũng bắt gặp cái nhìn của hắn. Cô bé liền nhún vai và nói bằng giọng mũi:

    - Người lớn lúc nào cũng cho những lời trẻ con là ngớ ngẩn!

    - Rất tiếc là đúng thế! Tớ không thể tưởng tượng được là sau này bọn mình cũng sẽ trở thành những người lớn lúc nào cũng chỉ trực tuôn ra với con trẻ hàng mớ giáo huấn và lý thuyết!

    Hắn lắng nghe và nghĩ: “Đúng là đồ con nít!” Nghĩ thì nghĩ thế nhưng thực ra hắn cảm thấy rất thú vị với câu chuyện bị lôi cuốn khỏi những suy nghĩ thường ngày. Lần đầu tiên hắn thấy tiếc vì đã là người lớn. Hắn lại chăm chú lắng nghe, câu chuyện tiếp tục sau một lúc yên lặng. Bây giờ đến lượt cô bé gầy gò đặt câu hỏi:

    - Theo cậu, cuộc đời của mỗi người có thể diễn ra như ý muốn họ không?

       Sau khi nghe câu hỏi, hắn chìm vào suy tư. Hắn ngẫm nghĩ vào cuộc đời của hắn. “cuộc đời của mình ư”, nó đã mở đầu như thế nào nhỉ? Mình đã từng có một tuổi thơ êm ấm, được sống trong vòng tay mẹ, được cắp sách đến trường… Mình đã từng có những ước mơ. Hình như mình ước ao thành một bác sĩ thì phải! Thật buồn cười! Một tên ăn trộm và một vị bác sĩ! Một kẻ lưu manh và một người lương thiện! Thế đấy, cuộc đời nghiệt ngã đâu cho ta đỗ đại học, đâu có cho ta công ăn việc làm! Nó đã bắt mình bỏ nhà, bỏ cửa, trở thành một thằng lang thang thất nghiệp, rồi sa vào con đường ăn trộm. Và giờ thì mình trở thành một kẻ như thế này đây: không nhà cửa, không họ hàng, đến quê quán cũng chẳng dám về! Ha ha, ôi cuộc đời trớ trêu và bạc bẽo!!! “Không trả lời là không, hoàn toàn không!...”

      Hắn không thể nghĩ tiếp được gì vì sau một phút suy nghĩ, cô bé mắt sáng đáp

    - Có và không! Có là bời vì khi con người đã muốn điều gì, đã mơ ước điều gì thì họ sẽ làm tất cả để dạt được điều đó. Cuộc đời có thể như mong muốn nếu con người có ý chí và lòng can đảm. Nhưng mục đích của cuộc đời không thể biện bạch cho những thủ đoạn hoặc tội ác mà người đó làm để đạt được điều mình mong muốn. Một cuộc đời tốt đẹp chỉ có thể xây dựng bằng những cố gắng và việc làm tốt đẹp của mỗi người.

     -  Thế vì sao lại không?

     -  Không là vì cuộc đời không phải lúc nào cúng dễ dàng. Có những điều mà mình không muốn nhưng nó vẫn xảy ra. Một tai nạn hay một biến cố nào đó có thể làm tan biến hoàn toàn ước mơ hoặc thành quả mà một người đã bỏ bao công sức để gây dựng nên. Không phải ai cũng có thể chịu đựng được điều đó, và có rất nhiều người khi đã một lần vấp ngã thì cứ ngã mãi không thể gượng dậy được. Điều quan trọng là biết tin tưởng và quyết tâm làm lại cuộc đời. Mỗi người phải là con lật đật, khi ngã phải biết đứng đậy và bước tiếp!..

    - Hắn nghe như nuốt lấy từng lời của cô bé, như thế hắn là một cậu học trò đang nghe lời cô giảng vậy. Hắn thực sự ngạc nhiên vì những lời của cô bé. Những lời đó được nói ra để dành cho hắn. Và tại sao nó có thể phát ra từ một cô bé “miệng còn hơi sữa” như vậy? Tại sao hắn – một thằng con trai từng trỉa lại chưa từng nghĩ đến điều ấy? Hắn cảm thấy xấu hổ với chính mình, một điều chưa bao giờ xảy ra với hắn. Một cái gì đang thôi thúc, đang giằng xé trong con người hắn. “ Mỗi người phải là con lật đật…”. “Phải biết đứng dậy bước tiếp! Mình không thể đẻ mẹ mình có một đứa con ăn trộm, mình không thể là một thằng móc túi!”

      Mải suy nghĩ hắn, hắn không để ý là xe buýt đã dừng lại. Và khi hắn ngửng đầu lên để tìm hai cô bé thì chiếc ghế bên cạnh đã trống không. Chỉ còn mình hắn trên xe. Chiếc xe lại chuyển bánh, băng qua các nẻo đường để đi tìm bến đỗ…                                 
                                                                             
                                   HOÀNG DẠ VŨ                                            

                LỚP 8G – THCS NGUYỄN TRƯỜNG TỘ   

                            NĂM HỌC 1998 - 1999                                                                                                

                 

XA MẸ                          (Thân tặng các bạn xa mẹ)             Có thể bây giờ trong giấc chiêm bao                  Con mới gặp dáng thân gầy của mẹ                  Tuổi thơ con với tháng ngày lặng lẽ                  Mẹ tảo tần sương nắng gió mưa.                Mẹ của con xưa, mẹ của con bây giờ                Xa xa lắm những cánh cò diệu vợi                Sắp cơn giông chiều, chim bay vội                Tìm trở về tổ ấm dưới vòng tay                Con mẹ đơn côi giữa phút giây này                Khao khát một trái tim nồng ấp ủ                Khao khát một mái nhà như chim về tổ                Nhưng ngút ngàn chỉ thấy chân mây                Cuộc sống giờ đã quá đổi thay                Con lầm lũi gánh hàng rong ngoài chợ                Cô bác thương tình mua cho đứa con nhỏ                Còn kẻ vô tình chỉ vội qua mau                Ước mơ con rồi cũng nhạt nhòa                Nhưng nó vẫn dạt dào từ khi con xa mẹ                Tháng năm trôi phút giây lặng lẽ                Con âm thầm góp nhặt những niềm vui                Ước mong yêu thương sống giữa muôn người                                                                                                        NGUYỄN THU TRANG                                                                    LỚP 6I - THCS NGÔ SĨ LIÊN                                                                           NĂM HỌC 1998 – 1999

                 

                                                                                                           

                                                

TRĂNG

                                   Đêm nay trăng đẹp

                                                Sao sáng giữa trời                                

                                                Tôi đi trên cỏ

                                                Ngắm trăng, ngắm người

                                                Trăng thật là đẹp

                                                Trăng giữa biển xanh

                                                Trăng đẹp trăng thanh

                                                Muôn đời tỏa sáng

                                                                                 
                                                                                       NGUYỄN THANH TÙNG

                                                                     LỚP 6D – THCS HÀ NỘI - AMSTERDAM

                                                                                        NĂM HỌC 1998 – 1999