BÀI VIẾT KHÓA IV (2008 -2009)
PHẦN IV (Tiếp theo phần III và hết)
Häc - Häc n÷a - Häc m·i
Häc! Lóc nµo còng ph¶i häc! T¹i sao häc l¹i lµ quan träng vËy nhØ?
ý nghÜa cña viÖc häc:
Ai còng cÇn ph¶i tíi trưêng vµ häc. VËy chóng ta ®Æt ra c©u hái: “ Häc ®Ó lµm g×?”. §©y lµ ®a sè nh÷ng ý kiÕn cña c¸c b¹n häc sinh ®ang ngåi trªn ghÕ nhµ trưêng nhËn xÐt vÒ ý nghÜa cña viÖc häc:
- Häc ®Ó biÕt thªm nhiÒu kiÕn thøc.
- Häc ®Ó cã viÖc lµm æn ®Þnh, kiÕm ®ưîc nhiÒu tiÒn.
- Häc ®Ó x©y dùng ®Êt nưíc.
- Häc ®Ó ®ì phÝ tiÒn häc bè mÑ ®ãng.
- …
M«n häc:
- B¹n cã biÕt ë trưêng b¹n häc tæng céng bao nhiªu m«n kh«ng?
- §é h¬n chôc m«n chø g×.
- ChÝnh x¸c lµ mưêi ba m«n.
Nh÷ng mưêi ba m«n trong mét n¨m häc c¬ ®Êy! VËy lµ c¸c häc sinh trë thµnh nh÷ng lùc sÜ “v« ®iÒu kiÖn”, lu«n mang trªn vai mét chiÕc cÆp to bù, ph¶i ®Õn bèn, n¨m c©n liÒn. Cã ph¶i mçi s¸ch gi¸o khoa kh«ng ®©u, mét m«n ph¶i vµi quyÓn vë, mÊy quyển s¸ch gi¶i, s¸ch tham kh¶o nhåi vµo, thÕ nµo ch¼ng nÆng. Råi gi¸o viªn l¹i tr¸ch sao c¸c em häc kÐm thÕ, nhưng mµ bao nhiªu m«n ph¶i lo häc mµ thÇy c« nµo còng muèn c¸c em häc giái bé m«n cña m×nh. Vµ c¸c em cã thÓ t×m thÊy lý do ë nh÷ng ngưêi lín tuæi h¬n: Häc nhiÒu m«n như thÕ ®Ó biÕt nhiÒu, sau nµy cßn ®ưa ®Êt nưíc ®i s¸nh vai víi c¸c cưêng quèc n¨m ch©u. Nhưng thùc sù…
Thêi gian:
§Ó cã thÓ ®¸p øng ®uîc c¸c m«n häc ë trưêng, häc sinh ph¶i ph©n chia thêi gian hÕt søc hîp lÝ nhưng còng ph¶i gi¶i quyÕt hÕt ®ưîc c¸c “ca ch¹y s«”:
S¸ng, khi nh÷ng cöa hµng vÉn cßn ®ãng im l×m, ®ưêng xe cé vÉn cßn thưa thít th× ë cæng trưêng ®· ®«ng nghÑt häc sinh. B¶y giê s¸ng, c¸c em x¸ch cÆp ch¹y hång héc vµo líp. §Õn gÇn mêi hai giê trưa th× trưêng “th¶” vÒ. Tíi nhµ, vµ véi b¸t c¬m, kh«ng kÞp ng¶ lưng ®· ph¶i cuèng cuång ®uæi theo xe buýt ®Õn líp häc thªm. Mét ca th× tíi bèn, n¨m giê, hai ca th× ph¶i ®Õn b¶y, t¸m giê tèi míi ®ưîc thë. Chưa hÕt, nói bµi tËp vÒ nhµ cßn ®ang chÊt ®èng trªn bµn kia. L¹i x¾n tay ¸o lªn gi¶i quyÕt tíi tËn khuya. Råi tíi khi chu«ng b¸o thøc reo inh ái míi më m¾t, thÊy m×nh ®ang n»m gôc trªn bµn. ThÕ lµ tay mÆc ¸o, ch©n xá giÇy,måm“ngo¹m” b¸nh mú,tøc tèc phi con ngùa s¾t ®Õn trưêng. Mét chu kú n÷a l¹i b¾t ®Çu. TÝnh trung b×nh thêi gian häc, l¹i c¶ häc thªm ®· gÇn mưêi hai tiÕng mét ngµy(tøc lµ cßn h¬n thêi gian lµm viÖc cña ngưêi lao ®éng t¸m tiÕng mét ngµy), råi thªm t¸m tiÕng ®i ngñ cßn l¹i thêi gian ®i l¹i lµm viÖc c¸ nh©n, vËy th× cßn lóc nµo ®Ó gi¶i lao n÷a?
Thùc tr¹ng:
Dµnh nhiÒu thêi gian ®Ó häc như vËy liÖu cã hiÖu qu¶? Häc nhiÒu như vËy th× chư¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa qu¸ nÆng, häc thªm nhiÒu nÕu kh«ng th× sÏ “ch¼ng theo kÞp c¸c b¹n”. Nhưng nh÷ng kiÕn thøc ë trưêng qu¸ khã, qu¸ xa vêi. Ai còng biÕt kiÕn thøc ®Òu cã Ých nhưng l¹i kh«ng ¸p dông vµo cuéc sèng mÊy. Ch¼ng h¹n như m«n to¸n, toµn nh÷ng h×nh vÏ lo»ng ngo»ng, nh÷ng con sè rèi r¾m, chØ phôc vô cho c¸c bµi tËp trong s¸ch. Cßn m«n v¨n, s¸ch gi¸o khoa ®ưa lªn nh÷ng v¨n giµ cçi vµ khã hiÓu, kh«ng hîp víi“chñ nghÜa tù do” cña häc trß. Cßn Sö còng ®ưîc liÖt vµo danh s¸ch nh÷ng m«n“ khã nh»n”. LÞch sö ViÖt Nam kh«ng ch¸n, chØ cã c¸ch d¹y lµ chưa hay. Nh÷ng trang giÊy chi chÝt nh÷ng ch÷ vµ con sè ngµy th¸ng n¨m, h×nh vÏ chưa phong phó, chưa cã nh÷ng chi tiÕt ®i vµo cuéc sèng riªng cña tõng nh©n vËt lÞch sö. Ngoµi ra nhµ trưêng còng nªn t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c em tíi b¶o tµng lÞch sö ®Ó nh×n tËn m¾t nh÷ng hiÖn vËt cæ xa. Cã b¹n cßn b¶o: “ Sau nµy ch¾c g× m×nh ®· lµm nhµ n«ng mµ häc c«ng nghÖ”. Vµ cßn bao nhiªu m«n cã khóc m¾c n÷a chưa ®ưîc gi¶i quyÕt. TÊt c¶ nh÷ng kiÕn thøc Êy chØ ®ưîc c¸c b¹n thùc sù «n luyÖn kiÓu nhåi nhÐt, häc vÑt, häc g¹o trưíc c¸c bµi kiÓm tra, bµi thi, sau ®ã lµm xong th× quªn ngay(?!).Mét b¹n ph¸t biÓu:“Chư¬ng tr×nh gi¸o dôc nÆng qu¸, nªn häc sinh häc kh«ng vµo, kh«ng cã chÊt lưîng, kh«ng ch¾c kiÕn thøc!”. ThÕ th× trong líp c¸c b¹n lµm g×? Ngñ gËt, ¨n quµ, nãi chuyÖn, tíi lóc c« ®äc th× cÇm bót lªn chÐp, xong l¹i tiÕp tôc lµm viÖc riªng. “ Tí thÊy c¸c tiÕt häc kh«ng s«i næi, gi¸o viªn kh«ng g©y ®ưîc høng thó cho bµi gi¶ng”. Tuy vËy còng kh«ng ®æ hÕt cho c¸c thÇy c« ®ưîc, v× nÕu kh«ng gi¶ng nhiÒu th× sÏ bÞ chËm tiÕt, ph¶i häc bï cßn mÖt n÷a. ThÕ míi thÊy “tuæi th¬ hoa phưîng ®á” thùc ch¼ng ®óng víi c¸i tªn cña nã.
KÕt qu¶:
- Nh÷ng “ dÊu Ên rång thiªng” tõ m«i trưêng qu¸ t¶i: lÖch vai, vÑo cét sèng, gï lưng, cËn thÞ…
- NhiÒu bµi qu¸ nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng“häc tñ”, råi khi ®äc ®Ò thÊy… lÖch tñ th× ch¼ng biÕt kªu ai.
- Nh÷ng “ dÊu Ên rång thiªng” tõ m«i trưêng qu¸ t¶i: lÖch vai, vÑo cét sèng, gï lưng, cËn thÞ…
- NhiÒu bµi qu¸ nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng“häc tñ”, råi khi ®äc ®Ò thÊy… lÖch tñ th× ch¼ng biÕt kªu ai.
- Häc kh«ng vµo, c¸c b¹n sÏ më phao, chÐp s¸ch, quay cãp, liÕc bµi ®Õn… l¸c m¾t.
- Kho¶ng c¸ch gi÷a c« vµ trß ngµy mét xa, häc sinh kh«ng gi¸m t©m sù víi c« bÊt cø ®iÒu g×.
- Häc sinh như mét c¸i m¸y, dÇn trë lªn nhót nh¸t, ng¹i giao tiÕp.
- Gi¶i lao Ýt, c¸c b¹n trèn tiÕt, bá häc ®i ch¬i, ®¸nh game, nÆng h¬n th× ®i “bôi” cho… ®êi tù do.
- Kho¶ng c¸ch gi÷a c« vµ trß ngµy mét xa, häc sinh kh«ng gi¸m t©m sù víi c« bÊt cø ®iÒu g×.
- Häc sinh như mét c¸i m¸y, dÇn trë lªn nhót nh¸t, ng¹i giao tiÕp.
- Gi¶i lao Ýt, c¸c b¹n trèn tiÕt, bá häc ®i ch¬i, ®¸nh game, nÆng h¬n th× ®i “bôi” cho… ®êi tù do.
Mong muèn:
- Tí mong chư¬ng tr×nh häc sÏ gi¶m bít ®i.
- NÕu gi¸o viªn cã thÓ lång c¸c trß ch¬i, c©u chuyÖn vµo bµi gi¶ng th× tèt qu¸.
- Mong nhµ trưêng t¨ng cưêng tæ chøc c¸c tiÕt ngo¹i kho¸, thùc hµnh ngoµi trêi.
- S¸ch gi¸o khoa cÇn söa l¹i cho bít lçi, h×nh ¶nh cÇn sinh ®éng h¬n.
- Nªn cã mét chư¬ng tr×nh d¹y häc ®æi míi như cho häc sinh tù chän m«n m×nh yªu thÝch theo ®Þnh hưíng nghÒ nghiÖp trong tư¬ng lai, như vËy c¸c b¹n cã høng thó vµ häc tËp cã kÕt qu¶ h¬n.
- Nhµ trưêng cßn nªn cung cÊp thªm c¸c thiÕt bÞ d¹y häc hiÖn ®¹i ®ưa vµo gi¶ng d¹y.
- …
Cuèi cïng:
Dï nh÷ng ®iÒu trªn chØ lµ mét gãc nh×n cña häc trß, cã lÏ chưa ®Çy ®ñ hoÆc kh¼ng ®Þnh qu¸ véi vµng, nhưng còng mong nh÷ng ngưêi lín ®Æt m×nh vµo hoµn c¶nh c¸c em ®Ó thÊy ®îc nh÷ng nçi niÒm t©m sù cña con em chóng ta, nh÷ng ®iÒu c¸c em ®ang tõng tr¶i. §Ó thay ®æi mét nÒn gi¸o dôc cña c¶ ®Êt
nưíc ®ang ph¸t triÓn lµ bÊt kh¶ thi. Nhưng c¸c em vÉn ®øng lªn ®Êu tranh, vÉn mong ưíc mét tư¬ng lai ®æi míi, ®Ó lµm cho c©u nãi nµy trë thµnh hiÖn thùc " Mçi ngµy ®Õn trưêng lµ mét ngµy vui”.
Dï nh÷ng ®iÒu trªn chØ lµ mét gãc nh×n cña häc trß, cã lÏ chưa ®Çy ®ñ hoÆc kh¼ng ®Þnh qu¸ véi vµng, nhưng còng mong nh÷ng ngưêi lín ®Æt m×nh vµo hoµn c¶nh c¸c em ®Ó thÊy ®îc nh÷ng nçi niÒm t©m sù cña con em chóng ta, nh÷ng ®iÒu c¸c em ®ang tõng tr¶i. §Ó thay ®æi mét nÒn gi¸o dôc cña c¶ ®Êt
nưíc ®ang ph¸t triÓn lµ bÊt kh¶ thi. Nhưng c¸c em vÉn ®øng lªn ®Êu tranh, vÉn mong ưíc mét tư¬ng lai ®æi míi, ®Ó lµm cho c©u nãi nµy trë thµnh hiÖn thùc " Mçi ngµy ®Õn trưêng lµ mét ngµy vui”.
BIẾT ƠN
§èi víi em, thÇy c« như ngưêi bè, ngưêi mÑ thø 2 ë trưêng lu«n ©n cÇn, ch¨m sãc em chu ®¸o. Nh÷ng ngưêi thÇy, ngưêi c« tÊt c¶ v× häc sinh th©n yªu mµ hi sinh tÊt c¶. T×nh c¶m cña thÇy c« gi¸o chØ ®øng sau t×nh yªu thư¬ng cña bè mÑ mµ th«i. Em cßn nhí năm học líp 4. Håi Êy em lµ 1 häc sinh g¸i nghÞch ngîm, Ýt v©ng lêi thÇy. Lu«n lu«n nãi chuyÖn, giÊu ®å dïng s¸ch vë cña b¹n nµy vµo cÆp b¹n kh¸c, cßn nghÞch ph¸o vµ ®èt ph¸o n÷a - thËt lµ nghÞch như con trai .V× nh÷ng viÖc nghÞch Êy cña em mµ thÇy thưêng gÆp em, nh¾c em, thËm chÝ c¶ phª b×nh, gÆp c¶ bè mÑ ®Ó lưu ý. Em c¶m thÊy khã chÞu vµ kh«ng thÝch thÇy. Nhưng nh÷ng lêi ©n t×nh ®ã kh«ng ph¶i v× muèn em bÞ téi mµ thÇy muèn tèt cho em. ThÇy như ngưêi cha rÊt yªu thư¬ng con cña m×nh vËy. Nh÷ng ¸nh m¾t nh×n, nh÷ng nô cưêi Êm ¸p vµ sù ©n cÇn ch¨m sãc em chu ®¸o, khi em m¾c lçi vµ biÕt söa sai lçi. C¸c thÇy c« gi¸o d¹y em tõ ngµy em bưíc ch©n vµo líp1 ®Õn líp 7, b©y giê c¸c thÇy c« gi¸o d¹y em, ®Òu yªu häc sinh, coi häc sinh như ®µn chim nhá.ThÇy c« d¹y chóng ta ®¹o lÝ lµm ngưêi, më ra nh÷ng tri thøc, bao kh¸t väng …Trong ®ưêng ®êi em s¾p ®i tíi. Bëi thÕ, ®Ó ®Òn ®¸p nh÷ng c«ng lao to lín cña thÇy c«, chóng ta ph¶i häc hµnh sao cho giái, v©ng lêi bè mÑ vµ thÇy c« khái phô lßng nh÷ng ngưêi ®· sinh ra vµ d¹y chóng ta thµnh ngưêi cã Ých.
Ngµy 20 - 11 lµ ngµy t«n vinh c¸c thÇy c«, mçi ta ph¶i biÕt bµy tá t×nh c¶m cña m×nh víi nh÷ng ngưêi ®· ch¾p c¸nh nh÷ng ưíc m¬, më ra nh÷ng tri thøc v« tËn cho chóng ta.
Vµ ngµy cña mÑ 10 - 5 lµ ngưêi con ph¶i bµy tá, biÕt ¬n nh÷ng c«ng lao to lín cña mÑ ®· dµnh cho m×nh. Mçi chóng ta lu«n ghi nhí C«ng cha, nghÜa mÑ, ¬n thÇy.
Ph¶i t«n kÝnh thÇy d¹y m×nh, bëi lÏ nÕu cha mÑ cho ta sù sèng th× chÝnh c¸c thÇy gi¸o cho ta phư¬ng c¸ch sèng ®µng hoµng, tö tÕ” (Philoxªnª DeCythªrª).
§ç Quúnh
C©u chuyÖn cña tuæi häc trß
NguyÔn H¶i Anh(Kim pro)
Trong mét tr¨m người t«i ghÐt “nã” nhÊt, Trong mưêi ngưêi t«i ghÐt “nã” nhÊt. “Nã” lµ mét lµ mét th»ng siªu quËy vµ nghÞch ngîm nhÊt líp t«i. “Nã” tªn lµ Tòn- Ngưêi mµ t«i rÊt ghÐt.
Tr¸i ngưîc víi Tòn, t«i rÊt ngoan, häc giái xinh ®Ñp nhưng t«i rÊt l¹nh lïng, thê ¬ víi ngưêi kh¸c. ChÝnh v× t«i rÊt xinh ®Ñp, nªn t«i
®ưîc nhiÒu th»ng con trai ®Ó ý, nhưng t«i kh«ng quan t©m, t«i mÆc kÖ tÊt c¶. tõ ngµy ba, mÑ t«i li dÞ, t«i rÊt buån vµ ch¸n n¶n. T«i lao ®Çu vµo häc vµ chØ biÕt cã häc, häc vµ häc. ChØ cã häc míi lµm t«i quªn ®i mäi chuyÖn buån. V× thÕ, t«i häc giái nhÊt líp. Mét th»ng häc sinh c¸ biÖt như Tòn lµm sao cã thÓ s¸nh kÞp víi c« líp trưëng ®¼ng cÊp chuyªn nghiÖp như t«i. Vµ còng chÝnh tõ ®©y, míi x¶y ra mét c©u chuyÖn khiÕn t«i nhí m·i.H«m Êy, chóng t«i ®ang say sưa häc c¸ch gi¶i phư¬ng tr×nh, th× cËu ta míi lß dß ®Õn, tay cßn cÇm mét bông hồng nhung đỏ thắm, xấu xí như nhặt ở đâu về
- Thưa thÇy, em tíi muén…
CËu ta ngang nhiªn vÒ phÝa “chç gãc häc tËp” cña cËu phÝa cuèi líp. CËu ta ®Ëp “bép” c¸i cÆp xuèng bµn vµ ngåi “phÞch” xuèng ghÕ. C¶ líp b¾t ®Çu cã tiÕng x× xµo vÒ b«ng hång nhung cña cËu häc sinh c¸ biÖt.
T«i quay xuèng nh×n cËu ta b»ng con m¾t khinh thưêng, cay nghiÖt, vµ thë dµi mét tiÕng “kh«ng biÕt cßn dë trß g× n÷a ®©y”- t«i tù nhñ: “ H«m nµo cËu ta ch¼ng cã nh÷ng trß ®ïa tai qu¸i”. H«m th× “sót” bãng vµo ngưêi b¸c b¶o vÖ h«m th× ®¸ vì cöa kÝnh líp bªn c¹nh. Cã h«m, cËu ta nÐm giµy cña b¹n lªn nãc nhµ, h¹i cho nã ph¶i ®i ch©n ®Êt, ch©n giµy vÒ. H«m nµo cËu ta còng ph¶i g©y ra mét trß g× ®ã, dï lín hay nhá. §îi ®Õn h«m nµo mµ cËu ta ngoan ngo·n th× h«m ®ã, ch¾c ph¶i khèi ngưêi vµo bÖnh viÖn v× “ngÊt xØu”.
MÆc cho thÇy c« gi¸o cã ë trong líp hay kh«ng, cËu ta h«n vµo b«ng hång vµ nãi “Cuèi giê chiÒu nay, tí sÏ tÆng b«ng hång nhung nµy mµ tí thÝch”, c¶ líp l¹i bµn t¸n xçn xao. Con b¹n ngåi bªn c¹ch huých vµo tay t«i “Tí ưíc g× b«ng hång ®ã sÏ thuéc vÒ tí. CËu kh«ng biÕt ®Êy th«i, bän con g¸i líp bªn mª cËu ta l¾m”.T«i cuêi khÈy “Tòn ¸? Nã mµ cã ngưêi thÝch th× tí ®i b»ng ®Çu”.
Tïng…tïng…tïng…Håi trèng dµi vang lªn b¸o hiÖu giê tan
trưêng.T«i ®ang hÝ ho¸y thu dän s¸ch vë, th× c¶ líp l¹i Çm lªn như sÊm næ. Ch¾c l¹i vô cña Tòn. Tòn cÇm b«ng hång nhung trªn tay vµ tiÕn vÒ phÝa t«i. C¶ líp reo hß Çm Ü. Kh«ng biÕt cã ph¶i vÒ phÝa t«i hay kh«ng. T«i “ b¬” ®i vµ tiÕp tôc thu dän s¸ch vë. CËu ta l¹i gÇn t«i vµ chØ c¸ch t«i cha ®Õn mét mÐt. C¶ líp nh×n ch»m ch»m vµo t«i, vµ dưêng như chóng nã nh×n kÜ ®Õn møc t«i
tưëng như chóng “soi” tõng mi-li-mÐt.
Tïng…tïng…tïng…Håi trèng dµi vang lªn b¸o hiÖu giê tan
trưêng.T«i ®ang hÝ ho¸y thu dän s¸ch vë, th× c¶ líp l¹i Çm lªn như sÊm næ. Ch¾c l¹i vô cña Tòn. Tòn cÇm b«ng hång nhung trªn tay vµ tiÕn vÒ phÝa t«i. C¶ líp reo hß Çm Ü. Kh«ng biÕt cã ph¶i vÒ phÝa t«i hay kh«ng. T«i “ b¬” ®i vµ tiÕp tôc thu dän s¸ch vë. CËu ta l¹i gÇn t«i vµ chØ c¸ch t«i cha ®Õn mét mÐt. C¶ líp nh×n ch»m ch»m vµo t«i, vµ dưêng như chóng nã nh×n kÜ ®Õn møc t«i
tưëng như chóng “soi” tõng mi-li-mÐt.
- Kim nhËn ®i!
T«i b¾t ®Çu ®á mÆt. Tim t«i như muèn nh¶y ra khái lång ngùc. Kh«ng biÕt tai t«i cã nghe nhÇm kh«ng? Tòn mµ thÝch t«i ¸? C¶ líp hß hÐt: “NhËn ®i…NhËn ®i”.Chóng nã lµm cho t«i thÊy ngưîng. Tim t«i h×nh như ph¶i ®Ëp ®Õn c¶ tr¨m nhÞp trªn phót mÊt.B©y giê, t«i míi ®Ó ý kü, tr«ng b«ng hång nhung Êy còng “Xinh” ®Êy chø. Tòn ®eo c¸i kÝnh Levis tr«ng rÊt hîp mèt. C¸i ¸o cËu ta mÆc, mäi h«m t«i chª lµ giÎ r¸ch, nhưng h«m nay t«i míi ph¸t hiÖn ra lµ hµng hiÖu. T«i c¶m thÊy Tòn thËt lµ tuyÖt vêi.
Nh×n b«ng hång trªn tay Tòn, t«i thÊy lưìng lù nhưng råi còng nhËn. T«i trÌo lªn xe Tòn vµ chóng t«i vót ®i. Tòn ®Ìo t«i ®i vßng quang hå. T«i thưëng thøc ®ưîc c¸i c¶m gi¸c m¸t l¹nh, tho¶i m¸i khi ®ưîc lao nhanh vÒ phÝa trưíc. Råi,Tòn trë t«i ®i ¨n gµ tÇn. Ngåi trong hµng ¨n, Tòn ngªu ngao h¸t. H¸t xong mÊy ngưêi trong hµng ¨n vç tay rÇm ré vµ ®Ò nghÞ cËu ta h¸t tiÕp. CËu ta khÏ l¾c ®Çu vµ th× thÇm: “Tòn chØ h¸t cho Kim nghe th«i!”. ¤ng chñ qu¸n chÊp nhËn bän t«i vÒ khi bän t«i thiÕu tËn b¶y ngµn. Tòn ®Ìo t«i ®ến tËn nhµ råi míi quay vÒ.
MÊy h«m sau, Tòn bÞ èm råi vµo viÖn .T«i phi th¼ng ®Õn bÖnh viÖn. T«i l¹i gÇn gưêng Tòn:
- Kim tíi ®Êy µ? Kim muèn Tòn h¸t cho Kim nghe kh«ng?
- Tòn…
- Tòn cè g©y ra trß ®ïa, thùc ra lµ chØ mong muèn cho mäi
ngưêi nhí ®Õn Tòn. §õng bao giê quªn Tòn nhÐ…
Tòn cÊt lªn tiÕng h¸t du dư¬ng…
T«i thÊy m×nh ®· lín kh«n
Ba m¾ng t«i, t«i ®· c·i l¹i. Ba giËn l¾m. Chưa lÇn nµo ba giËn thÕ nµy.
Nhưng mµ còng t¹i ba c¬, t¹i sao ba l¹i cø “bãc mÏ” con thÕ. Con biÕt con sai råi mµ…ba tha lçi cho con ba nhÐ!
Nhưng mµ còng t¹i ba c¬, t¹i sao ba l¹i cø “bãc mÏ” con thÕ. Con biÕt con sai råi mµ…ba tha lçi cho con ba nhÐ!
- Sao ba cø ph¶i nãi thÕ!
- Th«i ®i, nu«i lín b»ng chõng Êy råi mµ ®Ó c·i l¹i.
T«i ch¹y véi lªn phßng, ®ãng cöa l¹i, ngåi khãc. T«i thÊy chưa bao giê ba l¹i m¾ng t«i nÆng ®Õn thÕ. “RÇm”- T«i ng· châng choµi trªn mÆt ®Êt, ch¾c lµ do t«i m¶i suy nghÜ, ch¾c lµ do nưíc m¾t lµm nhoµ, khiÕn t«i kh«ng thÊy g× c¶. Mµ t«i vÊp ph¶i c¸i g× vËy? T«i
T«i ch¹y véi lªn phßng, ®ãng cöa l¹i, ngåi khãc. T«i thÊy chưa bao giê ba l¹i m¾ng t«i nÆng ®Õn thÕ. “RÇm”- T«i ng· châng choµi trªn mÆt ®Êt, ch¾c lµ do t«i m¶i suy nghÜ, ch¾c lµ do nưíc m¾t lµm nhoµ, khiÕn t«i kh«ng thÊy g× c¶. Mµ t«i vÊp ph¶i c¸i g× vËy? T«i
giư¬ng ®«i m¾t ®Ém lÖ quay l¹i nh×n, th× ra quyÓn Albums - mét quyÓn Albums mµ t«i chưa thÊy bao giê.
T«i lÆng lÏ lËt tõng trang. Tõng trang. Toµn lµ ¶nh t«i håi bÐ. T«i giËt m×nh khi tr«ng thÊy ¶nh t«i bÐ tÝ chôp chung víi mét ngưêi ®µn «ng. Ba t«i…Ph¶i råi, ba t«i. Ba t«i ®Êy! Nhưng l¹ qu¸, ngµy xa ba t«i trÎ vµ ®Ñp vËy sao? B©y giê tãc ba t«i b¹c qu¸…
T«i ®· sai ? Ch¾c lµ t«i sai thËt råi.
T«i ®øng trưíc gư¬ng vµ nhËn ra m×nh ®· lín. T«i cao gÇn b»ng ba t«i råi. T«i lín lªn còng cã nghÜa lµ ba t«i giµ ®i. Nh÷ng sîi b¹c ®· chiÕm gÇn hÕt tãc ba. T¹i t«i mµ tãc ba b¹c ®i hay sao? T¹i t«i kh«ng ngoan, kh«ng nghe lêi mµ khiÕn ba buån rÇu råi b¹c tãc. ThÕ lµ thêi gian ba gÇn t«i l¹i cµng ng¾n ngñi. ThÕ lµ t«i ®· lín. ThÕ lµ t«i ®· lÇm khi c·i l¹i lêi ba t«i. “ Con xin lçi , ba ¬i”.
Ngµy xưa, håi t«i ®ưîc mét, hai tuæi, nghe ba t«i kÓ l¹i, ba lµ c¸i
“ ®u«i” cña t«i. Ba t«i lóc nµo còng ph¶i b¸m chÆt lÊy t«i. §i ®©u, ba còng “theo” t«i. T«i thÝch chui vµo c¸i tr¹n b¸t. §Êy lµ cung ®iÖn lý thó cña t«i. Ba t«i cø sî t«i céc ®Çu, ph¶i suèt ngµy ®ưa tay lªn che ®Çu cho t«i. B©y giê, cã quú h¼n xuèng, t«i còng kh«ng chui vµo đưîc.
“ ®u«i” cña t«i. Ba t«i lóc nµo còng ph¶i b¸m chÆt lÊy t«i. §i ®©u, ba còng “theo” t«i. T«i thÝch chui vµo c¸i tr¹n b¸t. §Êy lµ cung ®iÖn lý thó cña t«i. Ba t«i cø sî t«i céc ®Çu, ph¶i suèt ngµy ®ưa tay lªn che ®Çu cho t«i. B©y giê, cã quú h¼n xuèng, t«i còng kh«ng chui vµo đưîc.
Ngµy xưa, ba cho t«i lªn cæ ba ®Ó ba ®ưa ®i mÉu gi¸o. T«i ngåi trªn cø bøt tãc ba t«i. B©y giê, nh÷ng sîi tãc Êy b¹c hÕt råi, t«i còng Ýt khi ®i cïng bµ n÷a.
Ngµy xưa, ba t«i hÝ höng khoe víi mÊy «ng hµng xãm lµ t«i giái l¾m, míi mÊy tuæi mµ ®· biÕt céng, trõ. õ th× t«i cø xoÌ bµn tay ra mµ ®Õm kh«ng giái sao ®ưîc. B©y giê, t«i ®· ®äc th«ng, viÕt th¹o, biÕt tÝnh c¨n bËc, luü thõa, biÕt viÕt v¨n, biÕt lµm th¬ nhưng ch¼ng thÓ quªn ®ưîc c¸i håi t«i bÐ tÝ…
V©ng, ngµy xưa… ngµy xưa… qua l©u råi c¸i thêi ngµy xưa…
T«i ph¶i ch¨ng lµ niÒm tù hµo cña ba t«i? Ch¼ng thÕ mµ ba t«i quan t©m ®Õn t«i, m¾ng v× ba thư¬ng t«i. Ba t«i muèn t«i thËt tèt ®Ñp, thËt giái giang, ®Ó khi Êy, ba t«i l¹i khoe víi mÊy «ng hµng xãm “ Con t«i ®Êy, nã thËt giái”.
ThÕ lµ t«i sai råi, t«i lì c·i lêi ba t«i råi. Tãc ba t«i l¹i thªm b¹c.
NhËn ra m×nh sai lÇm. T«i tù dưng c¶m thÊy thư¬ng ba qu¸. Lau hÕt nưíc m¾t trªn mÆt, t«i më cöa phßng ra råi ch¹y xuèng, «m lÊy cæ ba: Ba ¬i, con lín lªn råi, Ba ¬i!”
NguyÔn H¶i Anh
NGƯỜI MẸ THỨ HAI CỦA TÔI
Mçi lÇn nghe c©u h¸t th©n thư¬ng: “…Em b©y giê cø ngì c« gi¸o lµ c« tiªn…”, trong lßng t«i chît trµo d©ng mét c¶m xóc kh«ng sao nãi lªn lêi. Cã lÏ lóc ®ã, t«i ®ang nhí vÒ c« Nga - c« gi¸o d¹y v¨n cña t«i. §Ó b©y giê, t«i ®ang viÕt vÒ c« víi nh÷ng c¶m xóc tõ ®¸y lßng s©u th¼m. H¬n ai hÕt c« cÇn mÉn trång “ ngưêi” như ư¬m trång mét vườn c©y.
§Çu n¨m häc, t«i ngì ngµng khi biÕt tin c« kh«ng d¹y líp t«i n÷a. T«i sÏ kh«ng ®ưîc nh×n c¸i bãng d¸ng quen thuéc cña c« ngµy nµo bưíc vµo líp. C¸i bãng d¸ng khoan thai cïng víi bé quÇn ¸o gi¶n dÞ, t¹o cho t«i mét c¶m gi¸c b×nh yªn. B¾t ®Çu tiÕt häc, c« viÕt lªn b¶ng tõng dßng ch÷ n¾n nãt như dßng suèi tinh khiÕt d¹t dµo yªu thư¬ng. Giäng c« dÞu dµng, Êm ¸p, truyÒn cho t«i “n¨ng lưîng”, xo¸ tan ®i c¬n buån ngñ. M¸i tãc cña c« ®en, lµm xo¨n gièng như nh÷ng län sãng tÊp vµo bê, hîp víi khu«n mÆt hiÒn dÞu mµ nghiªm nghÞ cña c«, ¸nh m¾t cña c« chøa ®Çy t×nh yªu
thư¬ng. Mçi lÇn c« cười, nô cười Êy cßn rùc rì h¬n c¶ nh÷ng b«ng hoa dưới n¾ng. T«i thÝch nhÊt khi c« thưít tha tµ ¸o dµi truyÒn thèng. D¸ng ®i vÉn gièng như mäi ngµy, t«i vÉn thÊy c« cã g× ®ã khang kh¸c, mét ®iÒu g× ®ã rÊt riªng biÖt ë c«.
T«i vÉn nhí håi líp 6, như cã mét phÐp thuËt, c« ®· c¶m ho¸ ®ược con bÐ nghÞch ngîm, như t«i thÊy ®ược m«n häc ng÷ v¨n. Lóc ®Çu t«i nghÜ häc v¨n rÊt khã, nªn häc chØ ®Ó ®èi phã víi c«, bµi lµm ®©u cÇn biÕt hay dë. ThÕ mµ b©y giê tÊt c¶ ®· kh¸c, rÊt kh¸c víi tÊt c¶ nh÷ng g× t«i nghÜ. Bµi cña t«i lu«n ®¹t ®iÓm cao. T«i cßn ®ược chän ®i thi häc sinh giái. Vµ t«i ®· nhËn ra: t«i sai råi. M«n v¨n kh«ng khã mµ nã tuú thuéc vµo c¶m nhËn cña mçi người. KÓ tõ ®ã m«n nµy trë thµnh m«n “tñ” cña t«i, vµ t«i thÝch t×m hiÓu nh÷ng bµi v¨n hay ®Ó häc tËp.
Kh«ng chØ cã t«i, mµ h×nh như c¶ líp còng coi c« như ngưêi mÑ thø hai. §iÒu ®ã cã thÓ dÔ hiÓu, bëi v× c« quan t©m ®Õn chóng t«i gièng như ngưêi mÑ vËy. §øc tÝnh kiªn tr×, cÇn mÉn cña c« gièng người ch¨m c©y non, uèn cµnh d¹i. Thêi gian tr«i ®i, chóng t«i häc c« gi¸o míi. BÊt chît t«i thÊy, nhí c« vµ ước g× ®iÒu kú diÖu sÏ x¶y ra, c« sÏ d¹y chóng t«i vµo mét ngµy kh«ng xa. Cø nghÜ tíi ®iÒu ®ã lµ t«i l¹i thÊy håi hép, sung sưíng, kh«ng sao t¶ xiÕt. C« cho chóng t«i ®«i c¸nh vµo ®êi. C« cho chóng t«i kiÕn thøc bao la, c« cho chóng t«i tÊt c¶. Mçi bưíc tiÕn cña ®êi ngưêi ®Ó ®»ng sau nh÷ng kû niÖm, nh÷ng ®iÒu quý b¸u lµ ®iÓm tùa cho ta bưíc lªn phÝa
trưíc.Vµ kh«ng ai kh¸c c« lµ ®iÓm tùa Êy. “Em b©y giê cø ngì c« gi¸o lµ c« tiªn.
NguyÔn Minh Phư¬ng
Đôi khi lời xin lỗi đến muộn
- Tớ…tớ ghét cậu! Mẹ tớ bảo mặt cậu lạnh như tiền ý!
- Cậu ghét tớ thì tớ cũng chả cần đâu! Cậu nghĩ mình là ai, cao giá lắm sao!
- Cậu ác lắm, sao cậu không chơi với tớ!
- Vì cậu không xứng làm bạn của tớ!
Đó là câu chuyện xưa, xưa lắm rồi, cách đây phải năm, sáu năm. Khi tôi còn là một đứa con nít tám, chín tuổi, khi mà tôi là đứa con gái bướng bỉnh nhất xóm, ngang ngạnh nhất xóm và cũng là đứa dẫn đầu của mọi trò nghịch ngợm lúc ấy. Còn bây giờ tôi lại rất hiền, trái với tính cách ngày xưa. Hồi đó, tôi có nhỏ bạn tên Phương Anh, thực ra nó kém tôi một tuổi nhưng quen rồi nên suốt ngày cậu cậu tớ tớ. Tôi với nhỏ chơi với nhau thân lắm, nhưng tính cách lại trái ngược nhau, nực cười! Tuy không hợp nhau lắm nhưng mỗi khi bên Phương Anh dường như tôi mới chính là bản thân mình. Bề ngoài tôi mạnh mẽ là thế nhưng cứ gặp chuyện gì nan giải là tôi lại mềm như cọng bún vậy. Mỗi lúc như thế, không ai hiểu tôi như Phương Anh, nhỏ cứ chỉ bảo tôi phải thế này, phải thế nọ, tôi cũng cứ cố gắng gân cổ lên cãi là mình đúng rồi cũng lộ “cái đuôi” mềm yếu nên Phương Anh là người hiểu tôi hơn bất cứ ai khác. Thế mà, hình như tôi chưa cảm thấy tầm quan trọng của nhỏ đối với bản thân tôi. Tôi luôn đặt cái “tôi” của mình lên đầu. Chính vì vậy, tình bạn của chúng tôi kéo dài không được bao lâu. Cái ngày hôm đó, ngày chúng tôi cãi nhau vì một chuyện cỏn con nhưng tôi nào đâu biết cái dại đó đã khiến tôi mất đi cô bạn thân nhất. Hôm ấy, lúc tôi đang học thì Phương Anh nhà sát vách nhà tôi cứ hát “rống lên như bò”. Với cái bản tính nông nổi của mình, tôi chạy bổ ra hành lang, mắng Phương Anh một trận cho hả cơn giận, Phương Anh không nói gì chỉ im lặng và cúi mặt xuống. Hôm sau, lúc đang chơi với mấy đứa cùng xóm thì Phương Anh bẽn lẽn đến bên tôi:
- Tớ xin lỗi cậu!Hôm qua…tớ…
- Thôi! Cậu câm đi! Tớ không thích nghe đâu! Cái lời xin lỗi của cậu tớ chả cần, đi mà xin lỗi với cái sọt rác ý!
Tôi hất hàm nói ra vẻ ta đây không cần. Nhưng câu nói đó của tôi đã xúc phạm lòng tự trọng của Phương Anh, nhỏ khóc và nói:
- Tớ không mong cậu tha thứ, chỉ mong cậu mãi là bạn…
Chưa để Phương Anh nói hết câu tôi đã cắt lời:
Chưa để Phương Anh nói hết câu tôi đã cắt lời:
- Đồ đáng ghét! Cậu nghĩ lại xem, có lỗi với tớ như thế mà đòi làm bạn với tớ à! Đồ nhà quê.
Có lẽ câu nói đó chỉ là do lúc tôi bực quá nên buột miêng, ai ngờ Phương Anh khóc rất lớn và bảo:
- Tớ ghét cậu!...
Rồi Phương Anh chạy thật nhanh về.
Tôi cau mày nghĩ: “Cậu là ai chứ, tớ thiếu gì bạn mà tớ cũng chả cần cậu”
Mấy ngày sau gặp nhỏ tôi cứ phớt lờ đi trong khi tâm trạng của nhỏ có vẻ cố nói với tôi điều gì đó.
Khoảng bốn ngày sau, thường đi học về tôi vẫn hay gặp Phương Anh nhưng mà hôm nay lạ quá, lăn tăn một ngày, hai ngày, ba ngày trôi qua, tôi bắt đầu cảm thấy lo lo và nghĩ : “Có lẽ nó giận mình, hay mai qua nhà nó làm hoà vậy! Ừ thôi, mình cũng hơi quá đáng, mai sang xin lỗi nó chắc ổn. “Nhưng hôm sau tôi sang nhà nó và giật mình khi biết rằng Phương Anh đã chuyển nhà. Tôi thẫn thờ một lúc lâu rồi chạy về nhà ôm mặt khóc. Tại sao Phương Anh lại chuyển nhà, không lẽ nó giận mình, mà nó còn không nói với mình một câu nào. Tại sao lại thế chứ, đồ độc ác, bạn bè với nhau mà lại giận mình. Tôi trách Phương Anh rồi chợt quay sang trách mình, hình như tôi đã sai, tôi đã vô tâm khi Phương Anh cố nói lời xin lỗi với tôi, hình như tôi quá tự cao. Sai thật rồi. Và tôi chợt nhận ra mình đã đánh mất tình bạn đẹp nhất, chợt nhận ra tôi là con người như thế nào, chợt nhận ra tôi đã quên Phương Anh. Lời xin lỗi đôi khi đến muộn…
Ph¹m Tó Quúnh
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét